Beiträge

archivmagazine

Wie redelijk thuis is in de schriftelijke nalatenschap van Rudolf Steiner kent ongetwijfeld de reeks Beiträge zur Rudolf Steiner Gesamtausgabe. Tussen 1961 en 2000 verschenen er 122 nummers met vooral veel interessant materiaal uit het archief.
Het Rudolf Steiner Archiv in Dornach doet nu, na een eerdere mislukking, een nieuwe poging om deze reeks voort te zetten, onder de titel Archivmagazin. De bedoeling is om minstens 1 maal per jaar een nummer uit te brengen.

Het nu verschenen eerste nummer bevat o.a.:

  • de openingsvoordracht van Rudolf Steiner op de eerste Generalversammlung van de Anthroposophische Gesellschaft, 3 februari 1913;
  • ruim 70 pagina’s met archiefmateriaal uit 1912/1913 rondom deze oprichting;
  • notities van Marie Steiner m.b.t. de voordracht van 12 januari 1910 in Stockholm, hoogstwaarschijnlijk de eerste voordracht over de ‘wederkomst van Christus in de etherische wereld’, waarvan verder geen stenogram of notities zijn overgeleverd;
  • een interessante beschouwing van Renatus Ziegler n.a.v. het dikke boek van Hartmut Traub over Steiners filosofische werken;
  • en schets van de ontstaansgeschiedenis 1912-1925 van de euritmie, door Martina Maria Sam;
  • een overzicht door Alexander Lüscher van de editie-plannen voor de afdelingen Geschiedenis van de Anthropoposophische Gesellschaft (GA 244-263) en Soziale Dreigliederung (GA 328-342) in de Gesamtausgabe;
  • en de beschrijving van het restauratieprojekt t.b.v. de bordtekeningen, door Stephan Widmer.

Archivmagazin : Beiträge zur Rudolf Steiner Gesamtausgabe
Rudolf Steiner Verlag, 2012. – 174 p.
ISBN 978-3-7274-8200-7. – € 19,90

Organen

chavannesAfgelopen zondag, 11 maart, vond de presentatie plaats van twee nieuwe boekjes rond het thema van de menselijke organen, van Uitgeverij Pentagon.

Van Matthijs Chavannes verscheen Orgaantransplantatie en -donatie : Een spirituele visie, een onderwerp waar hij zich al lang mee heeft beziggehouden en waarover hij eerder schreef in het blad Motief.
Als je een spirituele kijk op mens en wereld hebt en het menselijk lichaam ziet als meer dan een ingewikkelde machine, wat betekent dat dan voor je kijk op dit vraagstuk?

organen

Wie een antwoord hoopt te krijgen vóór of tegen orgaandonatie zal bedrogen uitkomen. Die beslissing zal ieder zelf moeten nemen.
Maar als de organen een rol spelen die verder gaat dan de biochemische aspecten van de stofwisseling en van belang is voor de diverse, ook karmische, aspecten van onze herinneringen, dan roept dit vragen op over de mogelijke gevolgen van een orgaantransplantatie.
Tegelijk met dit boekje verscheen er in de reeks Kleine Steiners, quasi als uitgebreide voetnoot, een voordracht van Rudolf Steiner, onder de titel Organen innerlijk gezien (voordracht van 2 juli 1921, uit GA 205).

Matthijs Chavannes: 
Orgaantransplantatie en -donatie : Een spirituele visie
52 p. ISBN 978-94-90455-1. € 12,50

Rudolf Steiner: Organen innerlijk gezien
41 p. ISBN 978-94-90455-37-8. – € 10,00

(Herman)

Gezondheidszorg

De Hogeschool Leiden wordt steeds meer hét centrum van antroposofisch beroepsonderwijs in Nederland. De opleiding Kunstzinnige Therapie is daar al langere tijd gevestigd. De komende jaren zullen de opleidingen van Hogeschool Helicon – de Pabo, de Euritmie-academie en de Opleiding docent muziek – ook daarheen verhuizen.
Daarnaast is aan de Leidse Hogeschool sinds 2007 het Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg actief, onder leiding van Erik Baars, die recentelijk promoveerde aan Wageningen Universiteit. Meer informatie daarover op het weblog van Michel Gastkemper, die de afgelopen jaren al regelmatig berichtte over de activiteiten in Leiden.
De opgaven van het Lectoraat worden op haar website zo omschreven:

Het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG) richt zich als enige lectoraat in Nederland op het kennisdomein van de antroposofische gezondheidszorg. Dankzij een netwerk met internationale, reguliere en antroposofische onderzoeksinstellingen die zich bezighouden met onderzoek naar de AG, beschikt het lectoraat over de meest recente (internationale) kennis en onderzoeken.

Het lectoraat werkt nauw samen met het AG-werkveld en werkt aan praktijkproblemen door middel van praktijkgericht onderzoek, gericht op de volgende drie centrale categorieën:

(1) het aantonen van effectiviteit en veiligheid, 

(2) het leveren en ontwikkelen van optimale kwaliteit, en 

(3) het verbeteren van de communicatie over AG.

Op 6 december verschijnen er bij Uitgeverij SWP twee nieuwe boeken vanuit deze achtergrond, die op een symposium op 9 december worden gepresenteerd.

Erik Baars en Guus van der Bie (red.) 
Health promotion: preventief en curatief : Naar een duurzame gezondheidszorg
232 pagina’s. – ISBN 9789088502903 – € 29,90

“In Health promotion: preventief en curatief stelt het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg een aantal belangrijke aspecten van gezondheidbevordering aan de orde; zoals: definities van gezondheid en gezondheid bevorderen, salutogenese en ‘health promotion’, chronobiologische ritmen, meetinstrumenten en analysemethoden die aansluiten bij een nieuwe definitie van gezondheid, en resultaten van empirisch onderzoek naar gezondheid bevorderen.”
(tekst van de SWP-website, waar meer info is te vinden).

Erik Baars en Auke van der Meij  
Imaginatie, Inspiratie, Intuïtie : Handboek antroposofische onderzoeksmethoden
200 pagina’s. – ISBN 9789088502897 – € 26,90

“De in Imaginatie, Inspiratie, Intuïtie opgenomen methoden en adviezen zijn ontwikkeld vanuit de antroposofie. Deze zijn van daaruit ook gericht op het verder ontwikkelen van onze waarnemingsmogelijkheden, waarmee de geestelijke dimensie van de werkelijkheid ervaarbaar wordt. Imaginatie, inspiratie, intuïtie maken ons voor die dimensie ontvankelijk.
Voor iedere professional die oordeelkundig in zijn leven en werk wil staan.”
(tekst van de SWP-website, waar meer info is te vinden).

Kort geleden verscheen bij uitgeverij Christofoor een verwante publicatie:

Erik Baars en Jaap Verheij (red.)
Duurzame gezondheidszorg : Visies en praktijkervaringen
Zeist : Christofoor, 2011. – 224 p.
ISBN 9789060386699. – € 24,50

Dit boek is het resultaat van een conferentie, georganiseerd door de zgn. Netwerk-Universiteit, een initiatief van het Bernard Lievegoed Fonds, dat antroposofisch-wetenschappelijk onderzoek wil stimuleren.
“De huidige gezondheidszorg loopt tegen velerlei grenzen aan. De kosten nemen onbeheersbaar toe, marktwerking zou een oplossing moeten bieden. Maar wie voert de regie: de overheid, de zorgverzekeraar, de altijd meer vragende patient, de zorgaanbieder? En vooral: op basis van welke visie? In dit boek geven diverse deskundigen vanuit heel verschillende invalshoeken en expertises hun visie op de mogelijke bijdrage van duurzame gezondheidszorg aan de ontwikkeling van de gezondheidszorg. Deze bijdragen vormen een veelkleurig mozaïek, met suggesties die aangeven waar winst behaald kan worden, verwoord in stellingen. Er is echter ook een eenvoudige, samenvattende boodschap: alle auteurs zijn zich bewust van het feit dat een duurzame zorg een andere manier van denken en handelen vraagt, waarin de mens centraal staat in de diverse posities van zorgvrager, zorgaanbieder en zorgregisseur. Duurzaamheid vereist ook een ander bewustzijn van alle betrokkenen bij de zorg. De auteurs denken dat alleen de consequenties van een veranderend bewustzijn kunnen helpen de zorg op termijn voor iedereen toegankelijk en menswaardig te houden.” (flaptekst)

In de reeks Gezichtspunten van het Centrum Sociale Gezondheidszorg verschenen kort na elkaar twee nieuwe brochures:

Nr. 48.
Badtherapie : De levende kracht van water
Corrian Hukema

€ 3.00

Meer info…

Nr. 49
Kanker : Een visie op ontstaan, werking en behandeling
Jan Saal

€ 3.00

Meer info…

Tot slot een publicatie waarin deze beide brochures samenkomen:

Toke Bezuijen
Uitwendige therapie in de oncologische zorg : Heilzame toepassingen uit de antroposofische verpleegkundige zorg
Reith Hendriks & Partners, 2011. – 92 p.
ISBN 9789081549394 – € 24,95

In het eerste deel van het boek wordt de oorsprong en ontwikkeling van uitwendige therapie beschreven en hoe uitwendige therapie ingrijpt op het fysieke en psychische van de mens.
Daarna volgt een beschrijving van de vier fases in een oncologisch ziekteverloop, inclusief een uitleg over wat de uitwendige therapie zowel daarin als in de rouwverwerking kan betekenen.
Het tweede deel bevat een zeer uitgebreid repertorium. Daarin worden concrete toepassingen beschreven in relatie tot veel voorkomende ziekteklachten rond kanker. Het boek besluit met een literatuuroverzicht.

Crisis…

Nadat in 1913 werd begonnen met de bouw van het eerste Goetheanum in Dornach bij Bazel, i.p.v. in München, bleek dat in daaropvolgende decennia van oorlog en crisis een gelukkige wending van het lot te zijn geweest. Zwitserland bleef veel ellende bespaard. En nog altijd heeft Zwitserland een vergelijkbare uitzonderingspositie. Dat blijkt nu ook zijn nadelen te hebben, zoals wij dankzij Johan Cruyff natuurlijk al lang wisten.
Zwitserland doet niet mee met de euro en één van de gevolgen van de huidige casino-kapitalisme-crisis is, dat de waarde van de Zwitserse Frank sterk is overgewaardeerd. Begin 2008 kreeg je 1,60 voor een euro, in april dit jaar nog 1,30 en op dit moment ca. 1,10!
Reden voor het Rudolf Steiner Verlag om per 8 september de europrijzen van een groot deel van haar assortiment aan te passen. Delen uit de Rudolf Steiner Gesamtausgabe zullen maar liefst gemiddeld 25% duurder worden, de Taschenbücher zo’n 10%.
We wisten al dat het werk van Rudolf Steiner in overdrachtelijke zin onbetaalbaar was, maar….

Verder blijkt uitgeverij Zevenster nu definitief te zijn gestopt. Er verschenen al geruime tijd geen nieuwe titels meer, maar het is nu ook niet meer mogelijk de resterende titels te bestellen. Dat heeft o.a. tot gevolg dat er geen tweetalige uitgave van de Weekspreuken van Steiner meer is en dat de teksten van de Oberufer kerstspelen, en dan met name het Paradijsspel en het Driekoningenspel (van het Kerstspel is er nog een uitgave van uitgeverij  Pentagon) niet meer leverbaar zijn. Welke uitgever gaat daar wat aan doen?

Nog even terug naar 1913: twee boeken die deze periode (en de jaren ervoor en erna) in Dornach en Europa op boeiende wijze beschrijven wil ik hier noemen, beide van Russische auteurs, verkrijgbaar in het Duits.
Het eerste is het boek van Andrej Belyj, Verwandeln des Lebens, waarvan recent een fraaie heruitgave verscheen. Meer informatie op Michel Gastkempers weblog.
Het andere is het boek Die grüne Schlange, de autobiografie van Margarita Woloschin (1882-1973). Ik las het boek eindelijk eens deze zomer en dat was echt een genoegen.

Recent verschenen antroposofie DE

Duitstalige titels

Lang verwacht, eindelijk verschenen:

Roland Halfen: Chartres Bd. 4 : Die Kathedralschule und ihr Umkreis
Stuttgart : Johannes Mayer, 2011. – 560 p.
ISBN 9783932386909. € 78,00

De eerste drie delen behandelden verschillende aspecten van de kathedraal. Dit fraai uitgegeven deel gaat over de kathedraalschool en de leraren die daar gewerkt hebben, zoals John van Salisbury en Alanus ab Insulis.
Meer info…

Johannes Kühl: Höfe, Regenbögen, Dämmerung : Die atmosphärischen Farben und Goethes Farbenlehre
Stuttgart : Freies Geistesleben, 2011. – 175 p.
ISBN 9783772523809. € 22,90
Meer info…

Judith von Halle: Rudolf Steiner, Meister der Weissen Loge : Zur okkulten Biographie
Dornach : Verlag für Anthroposophie, 2011. – 184 p.
ISBN 9783037690307. € 19,00
Meer info…

Sergej O. Prokofieff: Die Skulpturgruppe Rudolf Steiners : Eine Offenbarung des geistigen Zieles der Menschheit und der Erde
Dornach : Verlag am Goetheanum, 2011. – 138 p.
ISBN 9783723514313. € 29,00
Meer info…

Ruth Ewertowski: Und wenn dir ein Ziegelstein auf den Kopf fällt : Rudolf Steiner lesen
Stuttgart : Freies Geistesleben, 2011. – 169 p.
ISBN 9783772524905. € 14,90
Meer info…

Jostein Saether: Ganz Auge und Ohr : Wortgefechte in der Ermittlung nach Anthroposophie
Schloss Hamborn : Möllmann, 2011. – 253 p.
ISBN 9783899791426. – € 20,40
Meer info…

Wolfgang Held: Alles ist Zahl : Was uns die Zahlen 1 bis 31 erzählen
Stuttgart : Freies Geistesleben, 2011. – 206 p.
ISBN 9783772525438. € 15,90
Meer info...

Wolf-Ulrich Klünker: Die Empfindung des Schicksals : Biografie und Karma im 21. Jahrhundert
Stuttgart : Freies Geistesleben, 2011. – 204 p.
ISBN 9783772524820. € 16,90
Meer info...

Mieke Mosmuller: Das menschliche Mysterium : Lebenskräfte, Bildekräfte, Gestaltung des menschlichen Leibes
Baarle-Nassau : Occident, 2011. – 234 p.
ISBN 9783000340352. € 22,50
Meer info…

Peter Selg update

Die Grundstein-Meditation Rudolf Steiners und die Zerstörung des 20. Jahrhunderts
104 p. – ISBN 9783905919318. – € 24,00. – gebonden  

Der Vorstand, die Sektionen und die Gesellschaft : Welche Hochschule wollte Rudolf Steiner?
94 p. – ISBN 9783905919301. – € 18,00. – paperback

Der Wille zur Zukunft
93 p. – ISBN 9783905919288. – € 18,00. – paperback

Das Leib-Seele-Problem : Zur Entwicklung eines geistgemäßen Menschenbildes in der Medizin des 20. Jahrhunderts (met Peter Heusser)
115 p. – ISBN 9783905919295. – € 20,00. – paperback

En dit najaar verschijnt:
Rudolf Steiner 1861 – 1925 : Aspekte einer inneren Biographie
ca. 400 p. – ISBN 9783905919271. – ca. € 44,00. – gebonden


Meer info…