Nadat in 1913 werd begonnen met de bouw van het eerste Goetheanum in Dornach bij Bazel, i.p.v. in München, bleek dat in daaropvolgende decennia van oorlog en crisis een gelukkige wending van het lot te zijn geweest. Zwitserland bleef veel ellende bespaard. En nog altijd heeft Zwitserland een vergelijkbare uitzonderingspositie. Dat blijkt nu ook zijn nadelen te hebben, zoals wij dankzij Johan Cruyff natuurlijk al lang wisten.
Zwitserland doet niet mee met de euro en één van de gevolgen van de huidige casino-kapitalisme-crisis is, dat de waarde van de Zwitserse Frank sterk is overgewaardeerd. Begin 2008 kreeg je 1,60 voor een euro, in april dit jaar nog 1,30 en op dit moment ca. 1,10!
Reden voor het Rudolf Steiner Verlag om per 8 september de europrijzen van een groot deel van haar assortiment aan te passen. Delen uit de Rudolf Steiner Gesamtausgabe zullen maar liefst gemiddeld 25% duurder worden, de Taschenbücher zo’n 10%.
We wisten al dat het werk van Rudolf Steiner in overdrachtelijke zin onbetaalbaar was, maar….

Verder blijkt uitgeverij Zevenster nu definitief te zijn gestopt. Er verschenen al geruime tijd geen nieuwe titels meer, maar het is nu ook niet meer mogelijk de resterende titels te bestellen. Dat heeft o.a. tot gevolg dat er geen tweetalige uitgave van de Weekspreuken van Steiner meer is en dat de teksten van de Oberufer kerstspelen, en dan met name het Paradijsspel en het Driekoningenspel (van het Kerstspel is er nog een uitgave van uitgeverij  Pentagon) niet meer leverbaar zijn. Welke uitgever gaat daar wat aan doen?

Nog even terug naar 1913: twee boeken die deze periode (en de jaren ervoor en erna) in Dornach en Europa op boeiende wijze beschrijven wil ik hier noemen, beide van Russische auteurs, verkrijgbaar in het Duits.
Het eerste is het boek van Andrej Belyj, Verwandeln des Lebens, waarvan recent een fraaie heruitgave verscheen. Meer informatie op Michel Gastkempers weblog.
Het andere is het boek Die grüne Schlange, de autobiografie van Margarita Woloschin (1882-1973). Ik las het boek eindelijk eens deze zomer en dat was echt een genoegen.