Jaarlijkse archieven: 2012

Beiträge

Geplaatst op door
archivmagazine

Wie redelijk thuis is in de schriftelijke nalatenschap van Rudolf Steiner kent ongetwijfeld de reeks Beiträge zur Rudolf Steiner Gesamtausgabe. Tussen 1961 en 2000 verschenen er 122 nummers met vooral veel interessant materiaal uit het archief.
Het Rudolf Steiner Archiv in Dornach doet nu, na een eerdere mislukking, een nieuwe poging om deze reeks voort te zetten, onder de titel Archivmagazin. De bedoeling is om minstens 1 maal per jaar een nummer uit te brengen.

Het nu verschenen eerste nummer bevat o.a.:

  • de openingsvoordracht van Rudolf Steiner op de eerste Generalversammlung van de Anthroposophische Gesellschaft, 3 februari 1913;
  • ruim 70 pagina’s met archiefmateriaal uit 1912/1913 rondom deze oprichting;
  • notities van Marie Steiner m.b.t. de voordracht van 12 januari 1910 in Stockholm, hoogstwaarschijnlijk de eerste voordracht over de ‘wederkomst van Christus in de etherische wereld’, waarvan verder geen stenogram of notities zijn overgeleverd;
  • een interessante beschouwing van Renatus Ziegler n.a.v. het dikke boek van Hartmut Traub over Steiners filosofische werken;
  • en schets van de ontstaansgeschiedenis 1912-1925 van de euritmie, door Martina Maria Sam;
  • een overzicht door Alexander Lüscher van de editie-plannen voor de afdelingen Geschiedenis van de Anthropoposophische Gesellschaft (GA 244-263) en Soziale Dreigliederung (GA 328-342) in de Gesamtausgabe;
  • en de beschrijving van het restauratieprojekt t.b.v. de bordtekeningen, door Stephan Widmer.

Archivmagazin : Beiträge zur Rudolf Steiner Gesamtausgabe
Rudolf Steiner Verlag, 2012. – 174 p.
ISBN 978-3-7274-8200-7. – € 19,90

Organen

Geplaatst op door
chavannesAfgelopen zondag, 11 maart, vond de presentatie plaats van twee nieuwe boekjes rond het thema van de menselijke organen, van Uitgeverij Pentagon.

Van Matthijs Chavannes verscheen Orgaantransplantatie en -donatie : Een spirituele visie, een onderwerp waar hij zich al lang mee heeft beziggehouden en waarover hij eerder schreef in het blad Motief.
Als je een spirituele kijk op mens en wereld hebt en het menselijk lichaam ziet als meer dan een ingewikkelde machine, wat betekent dat dan voor je kijk op dit vraagstuk?

organen

Wie een antwoord hoopt te krijgen vóór of tegen orgaandonatie zal bedrogen uitkomen. Die beslissing zal ieder zelf moeten nemen.
Maar als de organen een rol spelen die verder gaat dan de biochemische aspecten van de stofwisseling en van belang is voor de diverse, ook karmische, aspecten van onze herinneringen, dan roept dit vragen op over de mogelijke gevolgen van een orgaantransplantatie.
Tegelijk met dit boekje verscheen er in de reeks Kleine Steiners, quasi als uitgebreide voetnoot, een voordracht van Rudolf Steiner, onder de titel Organen innerlijk gezien (voordracht van 2 juli 1921, uit GA 205).

Matthijs Chavannes: 
Orgaantransplantatie en -donatie : Een spirituele visie
52 p. ISBN 978-94-90455-1. € 12,50

Rudolf Steiner: Organen innerlijk gezien
41 p. ISBN 978-94-90455-37-8. – € 10,00

(Herman)

Zware kost

Geplaatst op door

Op de 151e verjaardag van Rudolf Steiner wil ik wijzen op twee potentieel interessante publicaties, die afgelopen najaar in Duitsland verschenen. Zij zijn een indicatie voor het feit dat er vanuit academische milieus langzaamaan toch meer belangstelling komt voor leven en werk van Rudolf Steiner.
In dit geval gaat het om filosofische werken van het soort dat in Nederland niet zo snel lezers zal vinden. Deze filosofische berglucht is niet onze natuurlijke intellectuele habitat.
Een uitvoerige bespreking moet u hier ook niet verwachten. Daarvoor is ondergetekende niet echt toegerust. En was hij dat wel, dat nog zou lezing van beide werken daarvoor noodzakelijk zijn en daar zal het niet op korte termijn van komen.

traub

Het eerste boek is getiteld “Philosophie und Anthroposophie. Die philosophische Weltanschauung Rudolf Steiners. Grundlegung und Kritik“. De auteur, Hartmut Traub, is iemand die zich vooral met de filosofie van Fichte heeft beziggehouden. Op 1040 (!) bladzijden doet hij een uitvoerige poging om het filosofische werk van Rudolf Steiner, vooral de Filosofie der Vrijheid en Waarheid en Wetenschap, zowel in hun oorspronkelijke vorm als in de door Steiner zelf verzorgde latere herdrukken, grondig te analyseren en te beoordelen. Het is voor het eerst en daarom verheugend dat dit aspect van Steiners werk vanuit de filosofische vakwereld serieus wordt genomen. Uit de inleiding, waarin de conclusies alvast worden samengevat, krijg je wel de indruk dat er volgens de auteur veel is aan te merken op de consistentie en steekhoudendheid van Steiners filosofische werken, en helemaal op de manier waarop ‘de antroposofen’ hiermee zijn omgegaan. Maar in hoeverre deze conclusies juist zijn en de ietwat pedante toon van de auteur rechtvaardigen, moet ik hier in het midden laten. We zullen eerst maar de recensies in ‘de bladen’ afwachten. Een eerste bespreking, van Ansgar Martins, is hier en hier te lezen.

f_rster

Het tweede boek draagt de intrigerende titel “Die 25 Jahre der Philosophie“. Het is van de hand van Eckart Förster, o.a. hoogleraar filosofie aan de Johns Hopkins University in Baltimore. Hij is een academische filosoof met een antroposofische achtergrond, getuige zijn interessante artikel in Die Drei over Steiners zgn. Bologna-voordracht, dat op het weblog van Michel Gastkemper is te vinden, onder het kopje Bologna.
Om het kort te houden citeer ik hier ter verklaring van de titel de tekst van de website van de uitgever:
“Kant behauptete, dass es vor der “Kritik der reinen Vernunft” von 1781 gar keine Philosophie gegeben habe, und 1806 erklärte Hegel, dass die Philosophie nun beschlossen sei. Hätten beide mit ihren Behauptungen recht gehabt, würde sich die Geschichte der Philosophie, die wir normalerweise auf zweieinhalb Jahrtausende berechnen, auf 25 Jahre reduzieren.

“Die 25 Jahre der Philosophie” ist der Versuch, den Gedanken, dass die Philosophie 1781 beginnt und 1806 beschlossen ist, nachzuvollziehen und zu verstehen. Eckart Förster untersucht die Gründe, die Kant und Hegel zu ihren Aussagen bewegt haben, sowie die Schritte, die in so kurzer Zeit von Kants ‘Anfang’ zu Hegels ‘Ende’ führen konnten. Er kommt zu dem überraschenden Ergebnis, dass sowohl Kant als auch Hegel in einem unerwarteten aber gewichtigen Sinn recht haben.”

Steiner komt  in dit boek niet ter sprake en wordt alleen in de literatuuropgave genoemd. Maar de beschouwing mondt uit in de mogelijke voortzetting van de filosofie als ‘scientia intuitiva’, waarbij o.a. het gedachtegoed van Goethe een prominente rol speelt. En daarmee komt Steiner impliciet in beeld. Het zal ook niet zonder betekenis zijn dat het boek is opgedragen aan Frank Teichmann.
Een Engelse uitgave zal in de loop van dit jaar verschijnen.

Hartmut Traub: Philosophie und Anthroposophie. Die philosophische Weltanschauung Rudolf Steiners. Grundlegung und Kritik.
Stuttgart : Kohlhammer, 2011. – 1040 p.
ISBN 987-3-17-022019-5. – € 84,95

Eckart Förster: Die 25 Jahre der Philosophie.
Frankfurt am Main : Klostermann, 2011. – 400 p.
(Philosophische Abhandlungen ; Band 102)
ISBN 978-3-465-03710-1. – € 52,95

(Herman)

Het is een boek

Geplaatst op door

Engels prentenboek: Lane Smith: It’s a book. € 12,95
Engels kartonboekje: It’s a little book. € 8,95
Nederlands prentenboek: Het is een boek. € 11,95