Nadat in 1913 werd begonnen met de bouw van het eerste Goetheanum in Dornach bij Bazel, i.p.v. in München, bleek dat in daaropvolgende decennia van oorlog en crisis een gelukkige wending van het lot te zijn geweest. Zwitserland bleef veel ellende bespaard. En nog altijd heeft Zwitserland een vergelijkbare uitzonderingspositie. Dat blijkt nu ook zijn nadelen te hebben, zoals wij dankzij Johan Cruyff natuurlijk al lang wisten.
Zwitserland doet niet mee met de euro en één van de gevolgen van de huidige casino-kapitalisme-crisis is, dat de waarde van de Zwitserse Frank sterk is overgewaardeerd. Begin 2008 kreeg je 1,60 voor een euro, in april dit jaar nog 1,30 en op dit moment ca. 1,10!
Reden voor het Rudolf Steiner Verlag om per 8 september de europrijzen van een groot deel van haar assortiment aan te passen. Delen uit de Rudolf Steiner Gesamtausgabe zullen maar liefst gemiddeld 25% duurder worden, de Taschenbücher zo’n 10%.
We wisten al dat het werk van Rudolf Steiner in overdrachtelijke zin onbetaalbaar was, maar….
Verder blijkt uitgeverij Zevenster nu definitief te zijn gestopt. Er verschenen al geruime tijd geen nieuwe titels meer, maar het is nu ook niet meer mogelijk de resterende titels te bestellen. Dat heeft o.a. tot gevolg dat er geen tweetalige uitgave van de Weekspreuken van Steiner meer is en dat de teksten van de Oberufer kerstspelen, en dan met name het Paradijsspel en het Driekoningenspel (van het Kerstspel is er nog een uitgave van uitgeverij Pentagon) niet meer leverbaar zijn. Welke uitgever gaat daar wat aan doen?
Nog even terug naar 1913: twee boeken die deze periode (en de jaren ervoor en erna) in Dornach en Europa op boeiende wijze beschrijven wil ik hier noemen, beide van Russische auteurs, verkrijgbaar in het Duits.
Het eerste is het boek van Andrej Belyj, Verwandeln des Lebens, waarvan recent een fraaie heruitgave verscheen. Meer informatie op Michel Gastkempers weblog.
Het andere is het boek Die grüne Schlange, de autobiografie van Margarita Woloschin (1882-1973). Ik las het boek eindelijk eens deze zomer en dat was echt een genoegen.
Beste Herman,
Dus jij hebt nu Die grüne Schlange gelezen. Ik moet bekennen dat ik die al jaren in mijn boekenkast heb staan, maar ook nog altijd niet gelezen heb. Ik ben wel eens erin begonnen, maar nooit doorgegaan. Kun je er nog wat meer over vertellen, zodat ik mijn drempelvrees overwin? Overigens is me dat nu net wel gelukt bij Abscheid von der Gemeinde van Andreas Laudert. Dat probeerde ik in het voorjaar, maar na veertig bladzijden bleef ik steken. Nu heb ik doorgezet en ben er erg enthousiast over geworden. Het blijkt het zusterboek van dat van Taja Gut te zijn, Wie hast du es mit der anthroposophie. Alleen is deze Laudert behalve priester in de Christengemeenschap ook een literator en theatermaker, en daarom is zijn Duits een stuk lastiger te lezen. De leuke dialoogvorm van Taja Gut met zijn slechtere en beter ik houdt hij op veel plekken ook aan, en dat is een mooie vorm. Zoals Gut het meer over de Antroposofische Vereniging heeft, is Laudert kritisch over zijn eigen Christengemeenschap. Hij heeft heel herkenbare observaties en opinies. Dus toch een aanrader!
Beste Michel,
eindelijk wat tijd voor een reactie.
In de eerste plaats heb ik altijd graag herinneringen gelezen van mensen die Steiner van nabij hebben meegemaakt. Zij ontmoette hem in 1905 en volgde hem vrij intensief.
In de tweede plaats heb ik wel iets met de wereld waarin zij opgroeide, het Rusland van eind 19e begin 20e eeuw. Zij was een zoeker en ontmoette veel interessante mensen, waaronder bijv. Tolstoj.
En ze kan aardig schrijven.